فهرست مطالب
مقدمه
شلجمی
تالارتشریفات
شهر تاریخی بیشاپور
کاخ چلیپا شکل در بیشاپور
دیوار و طاقچه های درون کاخی به شکل صلیب
تعریف کاربندی
زمینه های کاربندی
رسمی بندی
نقش عمده کاربندی درفضای داخلی
تاریخچه کاربندی
نمونه های کاربندی
مسجدجامع اصفهان یامسجدجامع عتیق(شیوه ،ایوان جنوبی رازی)
نمونه های کاربندی در قرن ششم
مقبره سلطان سنجر
تکامل کاربندی
کاربندی و حمله مغول ها
گستر ش کاربندی
طاق وتیرطاق
اضلاع کاربندی
اجزای کاربندی:
طریقه ترسیم کاربندی
نحوه اجرای کاربندی
انواع کاربندی
کاربندی ساده
1- کاربندی قالب شاقولی
تیر طاق کاربندی رسمی (قالب شاقولی)
ا- جدول هندسی/حسابی کاربندی رسمی4الی20
2- کاربندی قالب سرسفت
کاربندی رسمی منفرد یک پا
تصویر سه بعدی و پلان کاربندی رسمی منفرد یک پا 12
کاربندی رسمی منفرد دو پا
کاربندی رسمی مرکب
کاربندی رسمی خاص
گره
گره
انواع گره
نمونه ای از گره چهار شمسه سرمه دان
نمونه ای از گره ده پا بزی
نمونه ای از گره تند ده
نمونه ای از گره برگ چنار
نمونه ای از گره کند سرمه دان
نمونه ای از گره شمسه ته بریده
نمونه ای از گره طبل قناس
نمونه ای از گره سرمه دان قناس
نمونه ای از گره دوازده پابزی(1)
نمونه ای از گره دوازده پابزی(2)
نمونه ای از گره ده شش شل
نمونه ای از گره هشت و دوازده
نمونه ای از گره ده پیلی
نمونه ای از گره هشت چهار لنگه
یزدی بندی
تیمچه بخشی کاشان
مقرنس
انواع مقرنس
مقرنسهای لانه زنبوری
مقرنسهای معلق
کاسه سازی
مقبره خانواده لرزاده
کاربندی غیرساده
کاربندی پرور
کاربندی سوار
کاربندی دوچفدی
کاربندی گسترش
کاربندی درونزا
منابع
قسمت حد فاصل بین طرح چهار ضلعی تا جایی که ساقه گنبد از آنجا شروع می‌شود،
در صورتی که از تقاطع قوس‌های فرعی به وجود آید، کاربندی گویند
در کتاب فرهنگ واژهای معماری برای کاربندی دو معنی آورده شده است :
1- مجموعه باریکه طاق های موربی که با همدیگر تلاقی دارند.(بزرگمهری،1385،1)
2- به مجموعه سقف سازی ها (اعم از رسمی بندی، یزدی بندی، کاسه سازی و مقرنس )گفته می شود
-کاربندی سازه ای نوعی پوشش است متشکل از لنگه طاقهایی با قوس معین که تحت
قواعدی هندسی همدیگر را قطع میکنند و قواره اصلی پوشش را به وجود می اورند.
-کاربندی پدیده ای است که ساختار ان از ضرورتهای معماری سنتی مایه گرفته و در طیف تاریخی زیبا شناختی و منحصراً ایرانی است.
زمینه های کاربندی میتواند مربع، مستطیل، دایره، هشت، کشکولی، نگینی، هشت ونیم هشت، نیم هشت و … باشد
اولین ردپایی که می توان به کاربندی مرتبط دانست در زیر گنبدهای کاخ های
ساسانی مثل کاخ سروستان و فیروزآباد می توان پیدا کرد. که به صورت گوشه
سازی دیده می شود و پس از آن دو قرن سوم هجری در مسجد جامع شیراز به نمونه
ای برمی خوریم که اگرچه هنوز کاربندی نیست ولی از لحاظ فرم شباهت زیادی به
کاربندی دارد و در واقع مقدمه ایست برای کاربندی. وبیشتربه گوشه سازی تعبیر
می شودکه برای زدن گنبد روی آن بوجود آمده
تعداد تیر طاق های تشکیل دهنده کاربندی را اضلاع کاربندی می گویند.
یک کاربندی معمولی از بخش‌های زیر تشکیل شده است :
1-یک سری سمبوسه (مثلث منحنی‌الاضلاعی که بالاترین قسمت کاربندی را تشکیل می‌دهند .)
2-یک یا چند ردیف شاپرک (چهار ضلعی منحنی‌الاضلاع) که قسمت‌های میانی را درست میکنند .)
3-یک سری پا باریک (چهار ضلعی‌های انتهایی که به پا طاق منتهی می‌شوند
