پاورپوینت بررسی زیبایی‎شناسی در معماری

تاریخ ایجاد 10/11/2017 12:00:00 ق.ظ    تعدادبرگ: 50 اسلاید   قیمت: 7000 تومان     تعدادمشاهده  3


 
بخشی از مطلب
انسان به حکم فطرت خود قادر به درک زیبایی‎های هستی، چه در طبیعت و چه در آفریده‎های خویش، است. جان انسان با زیبایی پیوندی دیرینه و عمیق دارد، اما آنگاه که اراده می‎کند تا این جاذبه شورانگیز را توصیف نماید و آن را مورد بررسی و شناخت قرار دهد، آن را کاری بسیار دشوار می‎یابد. آن چنان که نیوتن می‎گوید: زیبایی را به جز در حدود و مرزهایی بسیار مبهم نمی‎توان وصف کرد و بنابراین نمی‎توان آن را به تعریف درآورد و همچنین نمی‎شود آن را کماً و کیفاً اندازه‎گیری کرد و از این رو نمی‎توان آن را اساس علمی دقیق قرار داد.
زیبایی اساساً دارای منشاء و خاستگاه احساسی است، بطوری که هگل مفهوم دقیق واژه Aesthetics را علم شناخت شور (Sensation) و احساس (Feeling) می‎داند و معتقد است استفاده از این واژه برای شناخت زیبایی مفهوم اصلی آن را نمی‎رساند. در عصر جدید نیز مبنای اندیشه فلسفی هنر از زیبایی به برانگیختن احساس تبدیل شده و در مطالعه جنبه‎های زیبایی‎شناختی هنر توجه اصلی به سمت احساس‎های به بیان در آمده و یا به سمت احساس‎های برانگیخته معطوف گردیده است و عموماً هنر به عنوان وسیله‎ای برای بیان احساسات مطرح می‎گردد. بر خلاف نظر فلاسفه که هدف هنر را آفرینش اشیاء زیبا عنوان کرده‎اند، امروزه اعتقاد بسیاری بر این است که هنر عبارت است از بیان احساسات شخصی، زیرا در جریان فعالیت‎هایی که ما آنها را فعالیت‎های هنری می‎نامیم، کارهایی خلق شده است که در هیچ یک از مفاهیم عقلایی نمی‎توان زیبایشان خواند، آثاری که بیانگر احساساتی همچون وحشت، تنفر، بیزاری، ترس، بی‎رحمی و غرور و نیز احساسات دیگری از این دست که نامی برایشان نمی‎شناسیم، هستند. در پاسخ به این تناقض، منتقدان و فلاسفه اظهار می‎دارند که حتی زشت‎ترین سوژه‎ها و زننده‎ترین احساس‎ها طی یک فرایند هنری به زیبایی تبدیل می‎شوند. با توجه به آنچه گفته شد، امروزه در مورد هنر بیشتر باور به این گرایش وجود دارد که هنر وسیله‎ای است برای جلوه‎گر ساختن احساسات عمیق در قالب زیبایی ناب.
معماری نیز به عنوان یک هنر همواره با مقوله‎های زیبایی‎شناختی سروکار داشته و دارد. اهمیت این مقولات به قدری است که پژوهشگران و نویسندگان زیادی بین عناصر هنری و غیرهنری محیط یعنی بین معماری و ساختمان تمایز قائل شده‎اند. به عبارت دیگر هر ساختمانی اثر معماری محسوب نمی‎شود، بلکه اگر ساختمانی از جنبه‎های زیبایی‎شناسانه برخوردار باشد، آنگاه در زمره آثار معماری قرار می‎گیرد. بر اساس همین نگرش، بسیاری از منتقدان بر این باور بوده‎اند که معیار انتقاد از معماری ضرورتاً می‎بایست معیاری مربوط به زیبایی باشد. اما زیبایی‎شناسی در معماری پیچیده‎تر از سایر هنرها می‎باشد، زیرا تجربه معماری توسط انسان با تجربه سایر هنرها متفاوت است. تجربه فضای معماری یک تجربه شخصی و مبتنی بر روان‎شناسی ادراک و متفاوت با تجربه مجسمه‎سازی یا نقاشی است، زیرا مشاهده‎کننده در درون فضا قرار می‎گیرد و بر اساس ساختارهای فکری خود و میزان وابستگی آنها با ساختارهای موجود در فضای معماری از قبیل مصالح بکار رفته یا شرایط نورپردازی تحت تأثیر فضا قرار می‎گیرد. به عبارت دیگر در مطالعه اشیاء و آثارهنری، انسان مشاهده‎گر و متفکر است، در حالی که در مطالعه فضای معماری، انسان جزیی از زندگی آن فضاست. از این رو می‎توان گفت فضاهای معماری زمینه تجربیات زیبایی‎شناختی را برای انسان‎ها فراهم می‎آورند.
این که چه چیز در محیط‎های ساخته شده و طبیعی زیبا به نظر می‎رسد و جنبه‎های مختلف زیبایی‎شناسی در معماری کدامند، همیشه بحث‎انگیز بوده است. علت این امر علاوه بر پیچیدگی‎های یاد شده، نسبی بودن ترجیحات و سلیقه‎های انسان است، همان گونه که یک رنگ خاص مورد علاقه همه نیست، در مورد بناهای ساخته شده نیز سلیقه‎های متفاوتی وجود دارد. با این تفاسیر چگونه می‎توان انواع تجربیات زیبایی‎شناختی مربوط به معماری را تعریف و طبقه‎بندی نمود؟

درک کامل مفهوم زیبایی‎شناسی کاری دشوار است و پیچیدگی این کار هنگامی که با معماری و بناهای ساخته شده سروکار داریم، دو چندان می‎شود. برای امکان‎پذیر ساختن درک مفهوم زیبایی در فضاهای معماری، نظریه‎پردازانی همچون جرج سانتایانا (George Santayana) مفهومی بنام محیط خوشایند یا لذت‎بخش را در کنار محیط زیبا مطرح می‎کنند و معتقدند محیط زیبا محیطی است که به نظاره‎گر آن لذت می‎بخشد. از آنجایی که بر اساس یافته‎های روان‎شناسی ادراک و نیز روان‎شناسی محیط، شناخت عوامل موثر در ادراک خوشایند بودن محیط امکان‎پذیر است، با تشخیص و تدوین این عوامل می‎توان انواع تجربیات زیبایی‎شناختی مربوط به فضاهای معماری را طبقه‎بندی نمود. در این رویکرد از طریق بررسی ویژگی‎های محیط لذت‎بخش و خوشایند با توجه به خصوصیات روان‎شناختی انسان، انواع ویژگی‎های زیبایی‎شناختی فضاهای معماری مشخص می‎گردد.
مردم لذت را از محیطی کسب می‎کنند که ساختار آن الزامات مربوط به الگوهای جاری رفتار و آسایش فیزیولوژیک مورد نیاز آن را بخوبی تأمین کند، به عبارت دیگر به نیازهای فیزیولوژیکی، شخصیتی، اجتماعی و فرهنگی مردم پاسخ دهد. با فرض اینکه محیطی الزامات مربوط به الگوهای جاری رفتار و نیازهای یاد شده را بخوبی تأمین کند، آن محیط در صورتی از نظر زیبایی‎شناختی لذت‎بخش است که واجد ارزش‎های زیر باشد:
1. ارزش‎های حسی که حاصل حس‎های لذت‎بخشی چون لامسه، بویایی، چشایی، شنوایی و بینایی هستند.
2. ارزش‎های فرمی که به لذت‎بخش بودن ساختار یا الگوهای محیط مربوط هستند.
3. ارزش‎های نمادین یا تداعی‎کننده که از تصاویر ذهنی ایجاد شده از طریق ارزش‎های حسی نشأت می‎گیرند.
به عبارت دیگر محیط زیبا محیطی است که تجربیات حسی لذت‎بخشی را فراهم آورد، ساختار ادراکی دل‎پذیری داشته باشد و نمادهای لذت‎بخشی را تداعی کند. معنای این سخن آن است که سه مقوله برای استفاده‎کننده و مشاهده‎کننده فضای معماری لذت بخش و دلپذیر هستند:
1. انرژی‎های محرک از قبیل شدت نور، رنگ، صدا، بو و ... .
2. ویژگی‎های فرمی که از طریق ساختار سطوح، بافت‎ها، روشنایی و رنگ به محیط شکل می‎دهند.
3. تداعی‎هایی که الگوها ایجاد می‎کنند.
سانتایانا این موارد را سه جنبه اصلی تجربه زیبایی‎شناسی می‎داند و با این فرض که زیبایی‎شناسی با تجربه زیبایی یا لذت‎بخش بودن محیط مرتبط است، زیبایی‎شناسی را به سه دسته تقسیم می‎کند:
1. زیبایی‎شناسی حسی (Sensory):
زیبایی‎شناسی حسی بخش مهمی از پاسخ فرد به محیط است. این در حالی است که مردم به حس‎هایی که از محیط کسب می‎کنند، توجه کافی ندارند. انسان وقتی حس‎ها را دریافت می‎کند که از هنجارهای معمول خارج شده باشند و احساس خوشایند یا ناخوشایند بودن به وجود آمده باشد. به همین دلیل در برخی موقعیت‎ها حس‎های دریافتی انسان به نحو لذت‎بخشی برانگیخته می‎شود، در شرایطی چون عبور از فضاهای سایه و روشن یا ایستادن در ساحل و احساس وزش باد.
2. زیبایی‎شناسی فرمی (Formal):
زیبایی‎شناسی فرمی مدت‎ها دل‎مشغولی اصلی طراحان و در زمان‎های مختلف موضوع بحث تاریخ معماری بوده است. زیبایی‎شناسی فرمی با ساختار بصری محیط (ویژگی‎های بصری و کیفیت‎های ترکیبی یا هندسی محیط) سروکار دارد و موضوع اصلی آن ارزش‎های اشکال و ساختار‎های محیط است. این که احساس لذت از درک بعضی الگوها، تناسبات و اشکال مبنایی زیست‎شناختی دارد یا نه، نیز از مباحث زیبایی‎شناسی فرمی است.
3. زیبایی‎شناسی نمادین (Symbolic):
 موضوع زیبایی‎شناسی نمادین معانی تداعی‎کننده و لذت‎بخش محیط است و با لذتی که از پیشینه ذهنی مردم یا ذهنیتی که از ساختار و ویژگی‎های محیط ساخته شده ایجاد می‎شود، سروکار دارد. بر اساس مبانی زیبایی‎شناسی نمادین، محیط نظامی از نمادهاست که به مفاهیم، ارزش‎ها و معانی شکل واقعی می‎بخشد و آنها را برای انسان ملموس و قابل درک می‎کند.
نویسندگان مختلف بر جنبه‎های متفاوتی از زیبایی‎شناسی تأکید کرده‎اند. جنبه‎های فرمی و نمادین بیشتر مورد نظر نویسندگانی بوده است که با زیبایی‎شناسی محیط ساخته شده سروکار دارند. به اعتقاد آنان معماری بطور سنتی با زیبایی‎شناسی فرمی و نمادین سروکار داشته است. در میان این نویسندگان نیز برخی زیبایی‎شناسی نمادین را مورد تأکید قرار داده‎اند، زیرا معتقدند بر خلاف طراحان حرفه‎ای که به زیبایی‎شناسی فرمی توجه بیشتری دارند، مردم محیط را بخاطر نمادها و قابلیت تأمین فعالیت‎ها تحسین می‎کنند.
آنچه در این سه یادداشت به اجمال در مورد زیبایی‎شناسی و جایگاه آن در هنر و معماری مورد بررسی قرار گرفت، تنها اشارتی گذرا و مختصر به مبحث پیچیده‎ای بود که بخش مهمی از مطالعات معاصر فلسفه هنر را به خود اختصاص داده است. بدیهی است قلمرو اندیشه‎های زیبایی‎شناختی معاصر گستره‎ای پرتنوع است که نیازمند پژوهش و نقادی عمیق و همه جانبه می‎باشد.
 

و....


کلمات کلیدی مرتبط:
پاورپوینت , بررسی زیبایی‎شناسی در معماری , ,
مقالات مرتبط در این دسته
پاورپوینت بررسی مبانی طراحی معماری محیطی و کالبدی برای کودک
پاورپوینت بررسی مبانی نظری طراحی معماری
پاورپوینت بررسی مبانی نظری طراحی معماری
پاورپوینت بررسی مبانی طراحی معماری از ایده تا فرم
پاورپوینت تعریف معماری از نگاه معماران مطرح جهان
پاورپوینت بررسی زیبایی‎شناسی معماری
پاورپوینت بررسی معرفی متریال جدید معماری - طراحی داخلی با انواع شیشه
پاورپوینت بررسی از شناسه (حجم) به فضا
پاورپوینت بررسی مبانی مقدمات طراحی 2 - کانسپت
پاورپوینت، بررسی مبانی نظری معماری -تاثیر متقابل فضا و روابط اجتماعی
پاورپوینت، بررسی پیچیدگی درمبانی نظری معماری
پاورپوینت، بررسی انرژی زمین گرمایی - ژئوترمال
پاورپوینت، بررسی معماری الگوریتمیک
پاورپوینت،بررسی سیستم نمای دو پوسته
پاورپوینت، بررسی نوربه عنوان زبان بیان معماری
مفهوم برنامه‌ریزی بر طراحی
بررسی استانداردها و ضوابط معماری طراحی خانه موسیقی
بررسی مبانی نظری و استاندارد های طراحی هتل گردشگری
بررسی مبانی نظری و مکان یابی هتل
پاورپوینت، بررسی شفافیت در معماری