مجموعه
کاخ گلستان، یادگاری به جای مانده از ارگ تاریخی تهران، محل اقامت شاهان
سلسله قاجار و از زیباترین و کهنترین بناهای پایتخت دویست ساله ایران می
باشد. این بنا روزگاری همانند نگینی در میان این ارگ می درخشید.
فهرست مطالب
تاریخچه باغ و کاخ گلستان
محوطه مجموعه
تاریخچه ارگ تهران
نقشه‌های کاخ
ابنیه موجود در کاخ
شمس‌العماره
خلوت کریم خانی
کاخ ابیض
حوض‌خانه
تخت مرمر
تالار آینه
تالار سلام
عمارت بادگیر
تالار خاقان مغفور
خوابگاه ناصری
عمارت اندرونی
تالار برلیان
تالار الماس
تالار عاج
بخشی از مطلب
این مجموعه، متشکل از ساختمان‌هایی است در طول دوره زندیه و قاجار بنا
شده‌اند. ولی شروع ساخت این مجموعه متقارن با آغاز کار بنای ارگ تهران در
زمان حکومت شاه طهماسب صفوی است. ولی نخستین بار در زمان قاجار بود که به
عنوان محل سکونت شاهان قاجار انتخاب شد و همین مسئله کمک شایانی به توسعه
روز افزون آن نمود. این مجموعه که دیگر غبار تاریخ بر چهره‌اش نشسته است،
شاهد وقایع بسیاری در این سرزمین بوده و از این حیث اهمیت بسیاری دارد. ضمن
اینکه وجود آثار نفیسی از هنرمندان ایرانی، ارزش مادی و معنوی آن را دو
چندان می‌کند.
بخش‌های مختلف مجموعه کاخ گلستان:بخش‌های مختلف مجموعه کاخ گلستان
مجموعه کاخ گلستان که محل تاج گذاری تمامی شاهان قاجار و پهلوی نیز بوده
است، در زمان حکومت محمدرضا شاه پهلوی به عنوان محل میزبانی از روسای جمهور
کشور های مختلف نیز مورد استفاده قرار گرفت که سبب اضمحلال نسبی این بناها
شده است. این مجموعه از بخش مختلفی چون کاخ ابیض ،کاخ شمس العماره ، عمارت
خوابگاه ، تالار الماس ، عمارت بادگیر ، تالار برلیان، تالار سفره خانه،
چادرخانه، خلوت کریم خانی، ایوان تخت مرمر، تالار آینه و تالار سلام تشکیل
شده است که باعث ایجاد مجموعه‌ای کامل و هنرمندانه می‌شود.
ایوان تخت مرمر:ایوان تخت مرمر
یکی از بخش‌های بسیار جالب و زیبای مجموعه کاخ گلستان ایوان تخت مرمر است
که با در کنار هم قرار گرفتن ۶۵ تکه مرمر در اندازه‌های مختلف ساخته شده
است. این ایوان که تاج گذاری آغا محمد خان تا احمدشاه قاجار را به خود دیده
است، قدمتی چند صد ساله دارد و تنها در برخی دوره‌ها، مورد مرمت و بازسازی
قرار گرفته است.
شمس‌العماره:شمس‌العماره
در گشت و گذار در مجموعه کاخ گلستان به بلندترین بنای مجموعه یعنی شمس
العماره بر می خوریم که اولین ساختمان مرتفع ایران به شمار می‌آید و به
دستور ناصرالدین شاه و به تقلید از از اسلوب اروپایی، در پنج طبقه و با
معماری ایرانی ساخته شده است. معماری این بنا که تاریخ ساختش به سال ۱۲۸۲
هجری قمری باز می‌گردد به عهده معمار نامدار آن دوران، علی محمد کاشی،
گذاشته شده بود.
تالار آینه:تالار آینه کاخ گلستان
تالار آینه یا تالار گلستان جدید که بین سال های ۱۲۹۱ تا ۱۲۹۴ ه.ق ساخته
شده است نیز یکی دیگر از تالار های مجموعه کاخ گلستان به شمار می رود که با
آینه کاری های زیبا و بخصوص مزین شده است. همین تلفیق آینه کاری و گچبری
در این تالار است تحسین بینندگان امروزی آن را نیز برانگیخته است . معماری
این تالار بسیار زیبا توسط حاجی ابوالحسن که از معماران برجسته آن دوره به
شمار می‌رفت به عهده گرفته شده بود. این بخش علیرغم فضای کوچک خود، به دلیل
مزین شدن به تابلوهای نقاش مشهور ایرانی، کمال الملک، جلوه بسیار زیبایی
دارد.
تالار الماس:
این تالار که ساخت آن به زمان فتحعلی شاه قاجار باز می‌گردد، به سبب
بهره‌گیری از مقرنس‌های آینه کاری شده به تالار الماس شهرت دارد. البته این
بنا نیز به تبع هم‌کیشان خود، تغییراتی را در دوران‌های مختلف و من جمله
در زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار به خود دیده است. تغییراتی که زیبایی
این بنا را دو چندان می‌کند و جلوه خاصی را برایش به ارمغان می‌آورد.
کاخ ابیض:کاخ ابیض کاخ گلستان
در ضلع جنوب غربی مجموعه کاخ گلستان، کاخی قرار دارد که به ابیض مشهور است و
تاریخ ساختش به سال ۱۳۰۸ ه.ق باز می‌گردد. نامگذاری خاص این بنا برای
بسیاری از افراد جای تعجب دارد. درحالیکه چندان مسئله پیچیده‌ای هم نیست و
این بنا عنوان خود را از مرمرهای سفیدی که در ساخت آن به کار گرفته شده
وامدار است.و....
